BERGAMA AKROPOLİSİNDEKİ YAPILAR

Bergama Akropolis'indeki Yapılar

Prof. Dr. Mehmet Tunçer

Bergama Akropolis'i (Yukarı Şehri) tüm zamanların en etkileyici, en görkemli mimari eserleri ile inşa edilmiş, topoğrafyanın çok iyi kullanıldığı, heybetli ve mağrur bir yerleşimdir. 

Bu kesimde, doğu kesiminde Zeus Sunağı ile kentin yukarı Agora’sı yer almaktadır.  Daha sonra bir kale kapısından en üst kısma geçilir ve Athena Tapınağı temenosuna ulaşılır. Üç tarafı dor düzenindeki, iki katlı ve stoalarla çevrili geniş bir avlu şeklindeki bu kutsal alanın batı köşesinde Athena Tapınağı bulunmaktadır. 

Bergama (Pergamon) Akropolis'i 

Akropol’deki yapılara, kentin en üst kotlarına günümüzde araçla ulaşılmaktadır. Antik dönemde yukarı şehrin giriş kapılarına kadar atlı araçlarla gelindiği ve iç kısmın ağırlıklı yaya ağırlıklı olduğu düşünülmektedir. 

Yukarı şehir girişindeki otoparktan sola ayrılan bir patika ile Heroon’a gelinir. Peristyle bir ev planına sahip olan bu yapı, Bergama kralları I. Attalos ile II. Eumenes'e sunulmuştur.

Burada II. Eumenes'in, I. Attalos'un Sarayları ile Akropolün en kuzeyinde yer alan Askeri Depolar (Arsenaller) bulunmaktadır. Bu yapılar da Hellenistik devre tarihlenmektedir.

Akropolis'deki Yapılar ve Yaya Sistemi 

Bu yapılara giderken sol kesimde ise, tonoz kemerli yapay bir teras üzerine oturtulmuş olan ve Roma Dönemi Mimarisi’nin ünlü yapılarından birisi olan Traian Tapınağı bulunmaktadır. Traian Tapınağı Roma Imparatoru Traian Tarafından M.S. 98 Yılında Yapımına Başlanmış Ve M.S. 138 Yılında Bitirilmiştir.

M.S. II.yüzyılın başına tarihlenen bu tapınak Korint düzeninde 6 x 9 sütunlu bir yapıdır. Athena Tapınağı Temenosu ile Trajan Tapınağı arasında ise, Bergama'nın ünlü Kütüphane Yapısı yer almaktadır.

Bergama Akropolü’nün batısındaki eğimli alanda, aşağıdaki ovaya hakimiyeti ile Hellenistik Dönem tiyatroları içerisinde ayrı bir yere sahip olan, yaklaşık 10 000 seyirci kapasiteli Tiyatro bulunmaktadır.

Bergama  Akropolis'de Tiyatro 

Akropolis'de Kral Sarayları

Bergama (Pergamon) Akropolis'inde 19. YY. Sonlarında

Tiyatronun alt kısmında bir tiyatro terası ile, bu terasın kuzey ucunda Dionysos Tapınağı yer almaktadır. Bergama Akropolü’nün güney kesiminde, en alt kısımda yolun her iki tarafında yer alan kalıntılar ise, aşağı Agora ile üç ayrı terasta inşa edilmiş olan üç Gymnasium, Hamam ve Küçük Tapınak kalıntılarıdır.