TÜRKİYE’DE KENTSEL, ARKEOLOJİK ve DOĞAL SİT ALANLARININ KORUNMASINA YÖNELİK ÖNERİLER

TÜRKİYE’DE KENTSEL, ARKEOLOJİK ve DOĞAL SİT ALANLARININ KORUNMASINA YÖNELİK ÖNERİLER

Doç. Dr. Mehmet TUNÇER

1. Koruma konusunda yasalarda ve örgütsel yapıda gözlenen çok başlılık ve yetki kargaşası önlenmelidir. Bir “Kent ve Çevre Koruma Yasası” oluşturulmalıdır.
2. Bu çevreler “Sürdürülebilir Kalkınma” kavramı doğrultusunda sadece taşınmaz kültürel varlıkları olarak değil, birer “Konut Stoku” ve “Doğa Rezervi” olarak görülmeli ve değerlendirilmelidir. Sadece koruma değil, sağlıklaştırma, onarım ve yenilemeyi de içeren planlama ve projelendirme çalışmaları yapılmalıdır.
3. Yerel Yönetimlere teknik ve parasal destek arttırılmalı, yerinde koruma ve geliştirme politikaları uygulanmalıdır.
4. Yapısını onarmak isteyenlere, doğal çevreyi koruma amaçlı çalışmalar yapmak isteyenlere teknik ve parasal yardım mekanizmaları oluşturulmalıdır.
5. Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Özel Çevre Koruma Kurumu’ nun bürokratik, teknik olarak yetersiz niteliği iyileştirilmelidir. Günden güne değişen politikalar yerine uzun vadeli, ülke kaynaklarına ve önceliklerine göre saptanan politikalar oluşturulup uygulamaya konmalıdır.
6. Koruma Kurulları ve Büro Müdürlükleri günümüzdeki yapılarından kurtarılarak, etkin, teknik ve parasal donanımlı, aktif mekanizmalar haline getirilmelidir. Kurul Üyelikleri sürekliliği olan, bağımsız, açık ve bilimsel bir niteliğe kavuşturulmalıdır.
7. Yerel Yönetimlerin doğal ve kültür varlıklarının korunmasına yönelik olarak özerk, yetkili ve etkin birimler oluşturmaları sağlanmalıdır. Sürekli, planlı, programlı ve projelere dayalı çalışma gerektiren doğa ve kültür varlıkların korunması çalışmalarında ve uygulamalarında, merkezi kuruluşlardan Belediyelere kaynak aktarılmalı ve koruma geliştirme amaçlı projeleri desteklenmelidir. Doğa/kültürel koruma ve onarım konularına ağırlık veren Belediye Projeleri ilgili bakanlıklarca desteklenmeli ve uygulama için kaynak aktarılmalıdır.
4. Yörede yaşayan halkı doğal ve kültürel çevre konusunda bilgilendirmek ve
bilinçlendirmek, halkı ve sivil toplum kuruluşlarının doğal çevre ve kültürel çevrelerin korunması konusuna olumlu katkı ve katılımlarının sağlanması en önemli uygulama aracı olarak görülmektedir.